Waar komt die naam Cardan eigenlijk vandaan?

Een cardan aandrijving, genoemd naar de Italiaan Girolamo Cardano, is een onderdeel van een mechanisme dat bestaat uit een aandrijfas en een kruiskoppeling aan een of beide einden.

Hoeveel motorfietsen zijn er nog met Cardanaandrijving?

Cardan vierde hoogtij in custombiketijd. Vooral in de jaren tachtig van de vorige eeuw rukte cardanaandrijving op.
Honda kwam met de CX500 en later de NT650 en 700. Het merk had toen al de Gold Wing als zware toermotor en Kawasaki had toen een zescilinder toermotor met cardan. Later kwamen er bij de Japanse merken vele custom-motoren bij. De custombike was in die tijd immens populair. De tijd waarin de Suzuki Intruder zijn furore beleefde en de Yamaha Virago. Stuk voor stuk hadden die custom’s een cardanaandrijving. Je kon kortom kiezen uit tientallen cardanmotoren.

Steeds minder motoren met cardan, wil je nu een motorfiets met cardan dan wordt de keuze steeds beperkter. Aandrijving met een ketting of met een getande kunststof riem is meer en meer de norm. Waarom?
BMW en Moto Guzzi zijn nog altijd de merken waar het leeuwendeel van de verkopen bestaat uit motoren met cardanaandrijving. Bij Moto Guzzi is er zelfs geen enkel model met een kettingaandrijving. Bij andere merken, en dan met name de Japanse, lijkt cardan uit de gratie. De laatste jaren zijn er nagenoeg geen modellen met deze onderhoudsvrije aandrijving uitgebracht. Hoe komt dat?

Eerst een uitleg wat een Cardan aandrijving eigenlijk is.

De cardanas is een as die twee andere assen, die al roterend van plaats veranderen of niet in één lijn liggen, met elkaar verbindt.
Een veelgebruikte toepassing van een cardanas is de koppeling van de versnellingsbak van een motor met het differentieel. Voor de benodigde flexibiliteit voor de vering is het nodig dat de uiteinden van de cardanas enigszins ten opzichte van elkaar kunnen bewegen.
Bij een cardanas is bijna altijd aan beide uiteinden van de as een kruiskoppeling aangebracht, die vrij kan bewegen over twee onderling haakse hoeken. Als een cardanas twee elementen verbindt die ten opzichte van elkaar kunnen bewegen, zoals tussen de versnellingsbak en de verend opgehangen eindaandrijving van de motor, moet ze ook langer en korter kunnen worden. Daarvoor wordt een schuifkoppeling met spiebaanverbinding toegepast. Het geheel kan zijn ingesloten in een behuizing, de ‘cardantunnel’.

Cardan- of kettingaandrijving, wat is beter?

Bij de aanschaf van een motorfiets kijk je naar meer dan de kleur of het model. Veel mensen kiezen een motorfiets vanwege het vermogen of de topsnelheid.
Andere mensen kijken naar de praktische kant van een motorfiets. Wat is het gewicht, is hij niet te zwaar of te hoog etc. Heb ik bescherming tegen de wind of moet ik dat zelf nog regelen.
Wat voor veel mensen ook belangrijk is bij de aanschaf van een motorfiets is de eindaandrijving.
He eindaandrijving ? Wat is dat nou weer. Met eindaandrijving bedoel ik de manier waarop het achterwiel wordt aangedreven.
In principe zijn er drie manieren om het achterwiel aan te drijven.Dat kan met gebruik van ketting en tandwielen, een cardanas of getande riem .

Motorfietsen met cardan aandrijving hebben niet alleen voordelen.
Om het vermogen van een motorblok over te brengen naar de wielen van de motorfiets kun je verschillende technieken gebruiken. Iedere techniek heeft zo zijn voor en nadelen. Kettingen zijn lichter van gewicht dan een cardan maar moeten regelmatig vervangen worden.
De vraag is dan, kies je voor ketting of cardan ?

Onderhoud van een Cardan aandrijving
Een cardan hoeft in principe nooit vervangen te worden. Het is een aandrijving die onderhoudsvrij is. Dat betekend dat je er eigenlijk nooit naar om hoeft te kijken.
Behalve dan dat je misschien af en toe naar de olie moet kijken daar waar de cardan op het achterwiel gemonteerd zit. Een cardan heeft veel voordelen maar het kost motorvermogen.
Dit komt doordat er veel energie verloren gaat. Dit komt onder andere doordat er bij een cardan as altijd een haakse hoek gemaakt wordt bij het achterwiel.

Wat is er dan mis met die onderhoudsvrije Cardan? en waarom neemt het aanbod af? 
Er zijn diverse verklaringen voor:
1. Het is een ingewikkelde en daarmee dure constructie om te ontwikkelen.
2. Kettingen en tandwielen zijn steeds beter geworden waardoor ze langer meegaan.
3. Cardan is onderhoudsvrij maar maakt motorfietsen wel zwaarder.
4. Een nadeel van een cardan ten opzichte van een ketting is dat een cardan de schokken van het motorblok meer doorgeeft aan het achterwiel. Een cardan is een starre as waar geen beweging in zit terwijl een goed afgesteld ketting altijd iets speling heeft.
5. Een ketting heeft minder wrijving en dat scheelt in prestaties en verbruik.
6. Een ketting betekent minder onafgeveerd gewicht, wat wegligging en weggedrag ten goede komt.
7. Van een cardan model moeten meer exemplaren worden verkocht om die investering terug te verdienen, in een tijd waarin de levenscyclus van een bepaald model steeds korter wordt is dat lastig.
8. Er is als alternatief een getande riem mogelijk zoals je die ziet bij vele Harley’s en Indian’s. Die zijn ook nagenoeg onderhoudsvrij.

Welke nieuwe motoren met Cardan zijn er dan nog?
BMW: R 1250 R, R 1250 RS, R 1250 GS, K 1600 GT, K 1600 B, K 1600 Grand America, K 1600 GT, K 1600 GTL , R nineT (diverse modellen)
Honda: Gold Wing GL 1800, VFR1200X Crosstourer
Moto Guzzi: V7, V9, V85 TT, California, Audace, Eldorado, MGX-21
Triumph: Tiger 1200, Rocket3
Yamaha: XT1200Z, FJR1300 (diverse modellen)